Uczestnicy trwających łącznie trzy dni konferencji naukowych organizowanych przez Uczelnię Łazarskiego podsumowali 30 lat polsko – niemieckiego sąsiedztwa. Relacje gospodarcze obu Państw są niemal wzorcowe, a wyzwania na przyszłość to przede wszystkim kwestie historyczne oraz bezpieczeństwo europejskie.
Podczas spotkań i sesji tematycznych w Warszawie referenci i komentatorzy podjęli kluczowe kwestie dla rozwoju relacji polsko-niemieckich, takie jak: gospodarka, bezpieczeństwo, współpraca transgraniczna, społeczeństwo obywatelskie oraz polityka historyczna i kultura pamięci. W spotkaniach brali udział m.in. profesor Rita Süssmuth – była Prezydent Bundestagu, Marcus Meckel – ostatni Minister Spraw Zagranicznych NRD, Minister do spraw Unii Europejskiej Konrad Szymański i Michael Roth, niemiecki Minister Stanu do spraw Unii Europejskiej.
Wzorcowa współpraca gospodarcza
Patrząc na relacje gospodarcze można odnieść wrażenie, że współpraca pomiędzy Polską a Niemcami jest niemalże wzorcowa.
Niemcy to największy partner gospodarczy dla Polski, natomiast Polska znajduje się w gronie 5 najważniejszych partnerów handlowych Niemiec. Patrząc na import do Niemiec zajmujemy nawet trzecie miejsce. W tym układzie Polska jest co prawda tym słabszym partnerem, ale sukces gospodarczy Niemiec w znaczącym stopniu zależy od współpracy gospodarczej z naszym krajem. Od dawna można mówić o współzależności obydwu gospodarek – ocenia dr Martin Dahl z Uczelni Łazarskiego.
Trudne tematy i przyszłe relacje
Dobre relacje gospodarcze nie oznaczają, że nie brakuje tematów trudnych. Do takich należą niewątpliwie kwestie historyczne, ale także współczesne zagadnienia związane chociażby z bezpieczeństwem europejskim.
Polska oczekuje od Niemiec należytego upamiętnienia ofiar II wojny światowej. Od lat mówi się o budowie w Berlinie pomnika polskich ofiar II wojny światowej, który do tej pory nie powstał. Nadal kontrowersyjna pozostaje kwestia reparacji wojennych dla Polski, choć można odnieść wrażenie, że w większym stopniu jest to element wewnętrznej gry politycznej w kraju, niż realna szansa no uzyskanie przez Polskę odszkodowania. Polska i Polacy oczekują także większego zaangażowania Niemiec – także finansowego – w sprawy bezpieczeństwa europejskiego czy w umocnienie wschodniej flanki NATO. Mimo zwiększenia wydatków na obronność, Niemcy nadal są dalekie od zadeklarowanego poziomu 2% PKB przeznaczonych na cele wojskowe. Powszechne w społeczeństwie postawy pacyfistyczne utrudniają także zwiększenie zaangażowania militarnego Bundeswehry, a tego oczekują partnerzy Niemiec z NATO. Sporne są zwłaszcza kwestie związane z budową gazociągu Nordstream 2, postrzegane przez Polaków jako projekt zagrażający bezpieczeństwu Europy Środkowej i Wschodniej, dla Niemiec zaś jest to istotny element budowy transformacji energetycznej i sposób na dywersyfikację źródeł energii. Obydwa państwa dzieli także stosunek do Rosji, która przez wielu Niemców postrzegana jest jako najważniejszy partner na wschodzie, co mija się z prawdą. Patrząc chociażby na skalę obrotów handlowych, to państwa Grupy Wyszehradzkiej pełnią zdecydowanie większą rolę niż Rosja – dodaje dr Martin Dahl.
W Opolu w dniach 24-25 czerwca 2021 odbędzie się część poświęcona regionalnej współpracy gospodarczej. O jej korzyściach i wyzwaniach dyskutować będą przedstawiciele kształtujących ją firm. Ponadto eksperci oraz praktycy wymienią się uwagami na temat sytuacji Polaków w Niemczech i Niemców w Polsce.
Wszystkie spotkania transmitowane będą online poprzez Facebooka oraz kanał na YouTube Uczelni Łazarskiego. Organizatorami wydarzenia są Uczelnia Łazarskiego, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Deutsches Polen-Institut e.V.